10 przykazań zdrowych nerek

Nerki kontrolują ilość płynów ustrojowych oraz stężenie jonów we krwi, przyczyniają się do zachowania równowagi kwasowo-zasadowej, a także właściwego poziomu sodu. Pełnią w organizmie niezwykle ważną funkcję. Usuwają zanieczyszczenia i toksyny, są odpowiedzialne za produkcję moczu oraz oczyszczają krew z odpadów przemiany materii. W przypadku zaburzeń ich pracy i nieodpowiedniego przefiltrowania krwi, dochodzi do gromadzenia się toksyn. Sprawne nerki są zatem podstawą prawidłowego funkcjonowania organizmu. Lek. Daniel Leszczyński, urolog Grupy LUX MED tłumaczy, na czym polega profilaktyka zdrowych nerek.

Osoby z nadwagą są w grupie ryzyka chorób nerek, takich jak: kamica nerkowa, stany zapalne, czy nowotwory. Nadmiar kilogramów sprzyja rozwojowi nadciśnienia i cukrzycy, które w dłuższej perspektywie mogą doprowadzić nawet do groźnej dla organizmu niewydolności nerek. Dobrym sposobem jest wprowadzenie do codziennego jadłospisu warzyw o właściwościach moczopędnych, które będą stymulować ich pracę, na przykład: selera, pietruszki, marchwi, cebuli. Warto również ograniczyć do minimum tłuszcze zwierzęce, zastępując je tłuszczami roślinnymi oraz unikać cukru i niezdrowych przekąsek, a obróbkę termiczną posiłków ograniczyć do pieczenia i gotowania na parze.

Sól soli nierówna, ale spożywana w nadmiarze, powoduje wzrost ciśnienia tętniczego krwi, co może doprowadzić do uszkodzenia nerek. Dodatkowo zatrzymuje wodę w organizmie, a to z kolei jest przyczyną uciążliwych obrzęków kończyn. Warto pamiętać o tym, że sól znajduje się w wielu gotowych produktach, które spożywamy codziennie, więc dodatkowe dosalanie potraw jest zbyteczne – korzystniej jest zastąpić ją ziołami.  

Nie tylko z uwagi na zdrowie nerek – papierosy i alkohol w nadmiarze bezwzględnie szkodzą. Warto również zaznaczyć, że wbrew powszechnej opinii alkohol, zwłaszcza piwo, nie oczyszcza nerek. Cechuje się ono co prawda właściwościami moczopędnymi, zwiększając w ten sposób diurezę, natomiast w rzeczywistości podobny efekt wywołuje także woda. Prawidłowa diureza jest oczywiście jednym z elementów profilaktyki zdrowych nerek, niemniej sugeruję nie uzależniać jej przebiegu od typu, a ilości wypitych płynów. Niedostarczanie odpowiedniej dawki dobowej płynów jest przyczyną wzrostu ryzyka powstawania złogów nerkowych.

Należy unikać wyziębiania dolnych partii ciała. Mogą być bowiem przyczyną infekcji dolnych dróg moczowych, jak zapalenia pęcherza czy układu moczowego. Latem, po kąpieli w morzu lub jeziorze, należy zmienić mokry kostium lub spodenki kąpielowe na suche. Zapobiegnie to rozwojowi infekcji lub przeziębień układu moczowego.  

Wszelka aktywność fizyczna sprzyja zdrowiu. Dotlenia organizm i poprawia funkcjonowanie pracy wszystkich organów, w tym również nerek. Nie trzeba się katować morderczymi treningami – wystarczy umiarkowany ruch trzy razy w tygodniu, przez co najmniej pół godziny. Może to być równie dobrze spacer, lekki trucht lub jazda na rowerze.

Nerki filtrują krew, odwirowując z niej nadmiar wody, szkodliwe produkty przemiany materii, toksyny, resztki leków oraz nadwyżkę soli mineralnych. Aby mogły one prawidłowo funkcjonować, niezbędne jest picie odpowiedniej ilości wody, najlepiej mineralnej, niegazowanej. Dzięki temu zwiększa się produkcja moczu, a wraz z nim usuwane są bakterie z błon śluzowych układu moczowego. Dodatkowo warto zaznaczyć, że w rozrzedzonym moczu o wiele rzadziej namnażają się bakterie. Zalecana dzienna dawka płynów u dorosłej osoby to około 2 litrów, latem – o 1 litr więcej.

Wstrzymywanie moczu jest bardzo szkodliwe. Pęcherz moczowy u dorosłego człowieka może pomieścić średnio około 350-500 ml płynów. Po wypełnieniu pęcherz wysyła informację do mózgu, że czas udać się do toalety. Nieopróżnienie pęcherza w porę powoduje, że jego ściany się rozciągają. W ten sposób może dojść do ich poważnego uszkodzenia, a także groźnych zakażeń. Co więcej, mocz składa się ze zbędnych lub szkodliwych dla organizmu substancji, wstrzymywany powoduje powstawanie kwasów i amoniaku, które mogą okazać się szkodliwe dla ścian pęcherza. Wstrzymywanie moczu sprzyja także namnażaniu bakterii, powodując infekcję dróg moczowych i stany zapalne, a nawet kamicę nerkową.  

Każdy lek przyjmowany w nadmiarze, niezależnie od tego, czy jest to preparat na receptę, czy zwykły lek przeciwbólowy lub suplement diety powoduje nieodwracalne szkody w nerkach. Nie należy więc pod żadnym pozorem przekraczać dawek zalecanych na ulotce ani zażywać leków na własną rękę. Osoby przewlekle chore, przyjmujące na stałe leki, powinny ściśle stosować się do zaleceń lekarza i częściej poddawać się badaniom moczu i krwi z uwzględnieniem stężenia zawartej w niej kreatyniny.

Na infekcje układu moczowego narażone są częściej kobiety niż mężczyźni. Wynika to głównie z budowy anatomicznej i krótkiej cewki moczowej, która ułatwia drobnoustrojom szybkie dotarcie do pęcherza i nerek. Na różnego rodzaju zakażenia i infekcje układu moczowego cierpi średnio co czwarta kobieta, i to przynajmniej raz w roku. Po wystąpieniu dolegliwości przy oddawaniu moczu i pojawieniu się stałego uczucia parcia na pęcherz, można spróbować terapii lekami bez recepty, natomiast należy przyjmować je zgodnie z zaleceniami. Błędna praktyka wśród pacjentek to zaprzestanie stosowania preparatu zaraz po tym, jak dolegliwości ustępują. Tymczasem niedoleczona infekcja nawraca. Kiedy natomiast „domowe sposoby” nie pomagają, należy zasięgnąć porady lekarza, który na podstawie zleconych badań moczu stwierdzi, czy jest to zakażenie bakteryjne i w razie potrzeby przepisze antybiotyk.  

To niezwykle ważne, by przynajmniej raz w roku, przy okazji rutynowego bilansu zdrowotnego, poprosić lekarza rodzinnego o zlecenie analizy moczu, raz na kilka lat wykonać USG układu moczowego, a przynajmniej raz na dwa – trzy miesiące kontrolować ciśnienie. Choroby nerek rozwijają się długo i nie dają w tzw. międzyczasie żadnych objawów, dlatego tak ważna jest profilaktyka i naturalne wspomaganie pracy nerek.  

Nerki są jednym z najważniejszych organów w organizmie. Ich prawidłowe funkcjonowanie jest warunkiem koniecznym do życia człowieka, ale również do dobrego samopoczucia. Warto więc szczególnie zadbać o zdrowie tej pary narządów, regularnie wykonując proste badanie i przywiązując większą wagę do stylu życia.