O idei dawstwa szpiku w szkole. Fundacja DKMS współtworzy rozdział o dawstwie szpiku w nowym podręczniku PWN do „Edukacji zdrowotnej”

17 września 2025

W najnowszym wydaniu podręcznika pt.: „Edukacja zdrowotna. Podstawy teoretyczne, metodyka, praktyka” wydawnictwa PWN znalazł się rozdział przygotowany przez ekspertów Fundacji DKMS, w tym lekarzy i specjalistów pracujących na co dzień z dawcami oraz pacjentami. Jego celem jest rzetelne przedstawienie idei dawstwa szpiku i komórek macierzystych, a także edukacja młodzieży w zakresie świadomej rejestracji w bazach dawców.

Idea dawstwa szpiku w pigułce

Rozdział poświęcony idei dawstwa szpiku zawiera praktyczne informacje, w tym m.in.: kto może zostać potencjalnym dawcą, jakie są wykluczenia medyczne, na czym polega procedura pobrania szpiku lub komórek macierzystych i jak wygląda ścieżka dawcy – od rejestracji aż po realną możliwość uratowania życia pacjentowi. Treści zostały opracowane w sposób przystępny i odpowiadający na pytania młodzieży oraz nauczycieli, którzy od lat podkreślają, że edukacja zdrowotna wymaga wsparcia specjalistów.

Zdrowie jest najwyższą wartością, a edukowanie o nim powinno być priorytetowe. Młodzież zyskuje wiedzę nie tylko o profilaktyce czy higienie, ale także o tym, jak poprzez swoje decyzje może mieć wpływ na życie innych.

– podkreśla Olga Marciniak, nauczycielka biologii i chemii, koordynatorka projektu #KOMÓRKOMANIA w CKZ Nauka w Tczewie

Głos młodych - zbyt mało edukacji zdrowotnej

Według badania „Stan młodych” z 2024 roku aż 80% uczniów w Polsce uważa, że edukacja zdrowotna zajmuje zbyt mało miejsca w programach szkolnych. To wyraźny sygnał, że młodzież oczekuje rzetelnej, uporządkowanej i praktycznej wiedzy o zdrowiu.

Uczniowie chcą zajęć, które realnie przygotują ich do życia: w zdrowiu fizycznym, psychicznym, seksualnym i cyfrowym. Przedmiot edukacja zdrowotna daje nam przestrzeń do rozmowy o sprawach trudnych, a jednocześnie niezwykle istotnych.

– mówi dr n. med. Ewa Kruminis-Kaszkiel, nauczycielka biologii i edukacji zdrowotnej w Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 5 Mistrzostwa Sportowego w Olsztynie

#KOMÓRKOMANIA, czyli edukacja, która pomaga chorym

Celem projektu #KOMÓRKOMANIA jest edukacja szkolnych społeczności w zakresie nowotworów krwi oraz świadomej rejestracji potencjalnych dawców szpiku i krwiotwórczych komórek macierzystych. Szkoły, które dołączają do inicjatywy, otrzymują od Fundacji DKMS komplet narzędzi: prezentacje, scenariusze zajęć, materiały wideo i instrukcje dla mentorów, wyjaśniające m.in. kto może się zarejestrować, jakie są podstawowe wykluczenia medyczne, jakie są metody pobrania oraz jak wygląda droga dawcy – od rejestracji po oddanie komórek. Dzięki temu, już na etapie edukacji szkolnej młodzi ludzie rozumieją, dlaczego decyzja o rejestracji musi być świadoma i jak niewiele potrzeba, by realnie uratować życie drugiego człowieka.

Potencjalni dawcy rejestrujący się w ramach projektu to osoby bardzo młode, które pozostają w bazie wiele lat. Z punktu widzenia medycznego, to właśnie młodsi dawcy są szczególnie cenni – badania pokazują, że ich udział w przeszczepieniach często wiąże się z lepszymi wynikami leczenia i wyższym odsetkiem przeżyć pacjentów. To sprawia, że edukacja prowadzona w szkołach przekłada się nie tylko na wzrost świadomości, ale też na realne wsparcie chorych w Polsce i na całym świecie.

Kształtowanie odpowiedzialności społecznej

Eksperci Fundacji DKMS, którzy współtworzyli rozdział podkreślają, że edukacja o dawstwie szpiku to nie tylko przekazywanie informacji o medycznych procedurach. To także kształtowanie postaw solidarności, empatii i odpowiedzialności społecznej.

Przełomowy jest moment, kiedy młodzi ludzie uświadamiają sobie, że mogą być częścią terapii ratującej życie. To wpływa nie tylko na ich postawę wobec zdrowia, ale także na relacje ze światem i poczucie sprawczości.

– dodaje Olga Marciniak

Narzędzie dla nauczycieli, inspiracja dla rodziców i uczniów

Podręcznik PWN, w którym znalazł się rozdział przygotowany przez Fundację DKMS, to praktyczne kompendium wiedzy skierowane do nauczycieli, wychowawców, pedagogów i studentów kierunków pedagogicznych oraz medycznych. Zawarte w nim treści mają ułatwić planowanie i realizację zajęć oraz wspierać wychowawców w budowaniu kultury zdrowia w rożnych środowiskach - szkole, w domu, w ośrodkach zdrowia, itd. Tekst dodatkowego rozdziału we współpracy z ekspertami Fundacji DKMS przygotowywała prof. Magdalena Woynarowska, redaktor naukowa podręcznika.

Nauczyciele pełnią rolę mentorów i przewodników. Dzięki rzetelnym materiałom przygotowanym przez ekspertów, możemy dawać uczniom wiedzę, która naprawdę ma znaczenie – chroni ich przed dezinformacją i uczy odpowiedzialnych decyzji zdrowotnych.

– mówi dr Ewa Kruminis-Kaszkiel

Współpraca Fundacji DKMS z wydawnictwem PWN to kolejny krok w budowaniu świadomego społeczeństwa, które potrafi nie tylko dbać o swoje zdrowie, ale też działać na rzecz innych. Dzięki rozdziałowi, wiedza o dawstwie szpiku stanie się integralną częścią nauczania, docierając do tysięcy młodych ludzi w całej Polsce. Więcej o projekcie #KOMÓRKOMANIA można przeczytać tu: www.dkms.pl/szkola

Więcej informacji o Fundacji DKMS: http://www.dkms.pl/

***

Misją Fundacji DKMS jest znalezienie dawcy dla każdego pacjenta na świecie potrzebującego przeszczepienia krwiotwórczych komórek macierzystych. Fundacja działa w Polsce od 2008 roku jako Ośrodek Dawców Szpiku w oparciu o decyzję Ministra Zdrowia oraz jako niezależna organizacja pożytku publicznego wpisana do KRS 0000318602. To największy Ośrodek Dawców Szpiku w Polsce, w którym zarejestrowanych jest się ponad 2 mln dawców, spośród których ponad 15 000 (maj 2025) oddało swoje krwiotwórcze komórki macierzyste lub szpik pacjentom zarówno w Polsce, jak i na świecie, dając im tym samym drugą szansę na życie. Aby zostać potencjalnym dawcą, wystarczy wejść na stronę www.dkms.pl i zamówić pakiet rejestracyjny do domu.

Kontakt dla mediów:

Magdalena Przysłupska

Rzeczniczka Prasowa

Fundacja DKMS

e-mail: magda.przyslupska@dkms.pl

tel. 662 277 904

Karolina Nowak

Senior Consultant M&CC

662 086 500