Chociaż ta okrągła liczba nie padła na lekcji matematyki, to bez wątpienia jest wynikiem działania. 19 marca, w Zespole Szkół w Libiążu, zarejestrował się 100 000 potencjalny dawca szpiku z projektu #KOMÓRKOMANIA! Idea dawstwa szpiku od 2016 roku gości w placówkach oświatowych w niemal całej Polsce. Dotychczas w inicjatywę włączyło się 3030 szkół, które przeprowadziły łącznie 4091 akcji edukacyjno-rejestracyjnych. Dzięki ich wspólnemu zaangażowaniu aż 778 dawców faktycznych dało już komuś szansę na życie. Co 20. Potencjalny dawca w bazie Fundacji DKMS pochodzi właśnie z projektu #KOMÓRKOMANIA.
Lekcja życia i edukacja zdrowotna
Młodzi ludzie mają w sobie ogromną energię i chęć działania, tylko czasem nie wiedzą, jak ją ukierunkować. Inicjatywy takie jak #KOMÓRKOMANIA uczą ich odpowiedzialności, empatii i tego, że każdy gest ma znaczenie. Cieszę się, że mogę motywować uczniów do działania na rzecz idei dawstwa szpiku, w czym od 2 lat pomaga mi koleżanka z grona nauczycielskiego, Paulina Szymanek.
– mówi Sylwia Szwed-Sporysz, nauczycielka z Zespołu Szkół w Libiążu, która od lat angażuje się w działania na rzecz idei dawstwa szpiku, zarażając nią swoich uczniów
To dla nich lekcja życia – uczą się, że pomaganie nie wymaga wielkich poświęceń, że czasem wystarczy tylko świadoma decyzja, by zmienić czyjeś życie. Widzę, jak te wartości zostają z nimi na długo. Często moi byli uczniowie wracają po latach i mówią, że to właśnie udział w tej akcji był dla nich punktem zwrotnym w postrzeganiu pomocy innym.
– mówi Sylwia Szwed-Sporysz, nauczycielka z Zespołu Szkół w Libiążu
Pierwsza dorosła decyzja
Osiągnięcie pełnoletności to ważny moment w życiu, ale dla mnie nabrał on jeszcze większego znaczenia, bo mogłem zrobić coś naprawdę wartościowego – dołączyć do bazy dawców Fundacji DKMS. Motywacją była przede wszystkim świadomość, że gdzieś na świecie może być osoba, dla której moje komórki macierzyste będą jedyną szansą na życie. W końcu każdy z nas mógłby znaleźć się w sytuacji, w której potrzebuje pomocy.
– mówi Kamil Czarniecki, 100 000 potencjalny dawca szpiku z projektu #KOMÓRKOMANIA
Kamil Czarniecki - 100 000 potencjalny dawca szpiku z projektu #KOMÓRKOMANIA
Do działania bardzo mocno zainspirowała mnie moja wychowawczyni, pani Sylwia Szwed-Sporysz, która od lat angażuje się w organizację akcji rejestracyjnych. To właśnie dzięki niej zrozumiałem, jak łatwo można pomóc i że naprawdę warto. Nie spodziewałem się, że właśnie moja rejestracja będzie tą symboliczną, stutysięczną. To dla mnie ogromny zaszczyt, ale i dowód na to, że coraz więcej ludzi w Polsce rozumie, jak ważne jest dawstwo. Mam nadzieję, że liczba dawców będzie rosła jeszcze szybciej i że dzięki temu więcej pacjentów otrzyma swoją szansę na życie. W końcu im więcej nas w bazie, tym więcej szans na uratowanie ludzkiego życia.
– dodaje Kamil Czarniecki, uczeń Zespołu Szkół w Libiążu
Młodzi dawcy to długoterminowe wsparcie
Czynniki immunogenetyczne, czyli antygeny układu zgodności tkankowej (HLA), są nadrzędne w wyborze potencjalnego dawcy szpiku/komórek krwiotwórczych dla konkretnego pacjenta. Jeśli w bazie zidentyfikowano kilku potencjalnych dawców tak samo zgodnych z naszym biorcą, to w wyborze dawcy bierzemy pod uwagę kolejne, tzw. kliniczne czynniki. Pierwszym z nich, uwzględnianym przez lekarzy, jest wiek dawcy - to pierwszy bardzo istotny czynnik brany pod uwagę po ocenie zgodności w HLA.
– mówi dr n. med. Agnieszka Tomaszewska, specjalista chorób wewnętrznych, hematologii, immunologii i transplantologii klinicznej, zastępca kierownika Kliniki Hematologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych, Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
W ostatnim czasie pojawiły się na ten temat dwa ważne doniesienia w renomowanym specjalistycznym czasopiśmie, jakim jest „Blood”. W ubiegłym roku opublikowano dane z rejestru EBMT, wykazując, że w przypadku przeszczepień od dawców niespokrewnionych, młodzi dawcy w wieku poniżej 30. roku życia okazali się lepsi. Uzyskano lepsze całkowite przeżycia niż w przypadku dawców powyżej 30. roku życia. Ponadto analiza innych wskaźników oceniających wyniki transplantacji, jak występowanie nawrotów choroby podstawowej, przeżycie wolne od białaczki czy występowanie choroby przeszczep przeciw gospodarzowi, wykazała niekorzystny wpływ wieku dawcy > 30 r.ż. Opublikowano także dane porównujące wyniki przeszczepień od w pełni zgodnych dawców rodzinnych > 50 r.ż. z przeszczepieniami od dawców niespokrewnionych w wieku < 35 r.ż. Okazało się, że wyniki transplantacji w zakresie śmiertelności niezwiązanej z nawrotem, skumulowanej częstości nawrotów oraz występowania przewlekłej choroby przeszczep przeciw gospodarzowi były istotnie lepsze w przypadku dawców niespokrewnionych poniżej 35. roku życia w porównaniu z przeszczepieniami od w pełni zgodnego brata czy siostry, ale powyżej 50. roku życia. Te dane przemawiają za wyborem młodszych dawców dla naszych pacjentów.
– dodaje dr n. med. Agnieszka Tomaszewska
Najprościej mówiąc, jeśli mamy kilku potencjalnie zgodnych z naszym biorcą dawców, w tym niespokrewnionych, to przy ostatecznym doborze bierzemy pod uwagę inne istotne czynniki kliniczne, a jednym z najważniejszych z nich jest (obok płci, statusu CMV, grupy krwi) wiek.
– podsumowuje dr n. med. Agnieszka Tomaszewska
Więcej informacji o Fundacji DKMS: www.dkms.pl
Misją Fundacji DKMS jest znalezienie dawcy dla każdego pacjenta na świecie potrzebującego przeszczepienia krwiotwórczych komórek macierzystych. Fundacja działa w Polsce od 17 lat jako Ośrodek Dawców Szpiku w oparciu o decyzję Ministra Zdrowia i jako Organizacja Pożytku Publicznego (KRS 0000 318 602), w którym zarejestrowanych jest się ponad 2 000 000 dawców, a 14 000 (styczeń 2025) to dawcy faktyczni. W tym roku każde przekazane dla Fundacji DKMS 1,5% podatku przyczyni się do bezpośredniego wsparcia pacjentów hematoonkologicznych poprzez zakup specjalistycznego sprzętu do szpitali i oraz pomoc psychologiczną dla chorych i ich bliskich. https://www.dkms.pl/dzialaj/pomoz-inaczej/1-5-procent