Co łączy krwiodawcę i dawcę szpiku? Przede wszystkim bezinteresowna chęć podzielenia się cząstką siebie, by ratować życie drugiego człowieka. Ale dawców łączy także sposób, w jaki to robią! Nie każdy ma świadomość, że krwiotwórcze komórki macierzyste od dawcy szpiku pobiera się najczęściej z krwi obwodowej, za pomocą tzw. aferezy, która bardzo podobna jest do donacji krwi. Z okazji Światowego Dnia Krwiodawcy Fundacja DKMS wyjaśnia, na czym polegają podobieństwa i różnice pomiędzy oddawaniem szpiku a krwi.
Afereza, czyli pobranie z krwi obwodowej
Jakub, Dawca faktyczny
Podczas aferezy cała objętość krwi przechodzi przez aparat, zwany separatorem komórkowym. Ten proces jest powtarzany 2-3 krotnie, a przepływ krwi w aparacie musi być na tyle wolny, aby separator na bieżąco mógł odseparować z krwi te komórki, które są potrzebne do transplantacji, czyli krwiotwórcze komórki macierzyste. Dlatego ta procedura trwa znacznie dłużej niż pobranie pełnej krwi od dawcy krwi.
– tłumaczy dr Tigran Torosian, hematolog, dyrektor medyczny Fundacji DKMS.
Podczas procedury aferezy dawca ma założone 2 dojścia (wenflony) do żył obwodowych w obu przedramionach, aby zapewnić jednostajny przepływ krwi od dawcy do separatora, a następnie z separatora do dawcy. Dawca jest monitorowany pod względem parametrów układu krążenia (ciśnienie, tętno itd.) i cały czas znajduje się pod opieką specjalistyczną. Trzeba podkreślić, że od dawcy pobrany zostaje wyłącznie nadmiar krwiotwórczych komórek macierzystych, które przedostały się do krwi dzięki czynnikowi wzrostu.
- dodaje dr Tigran Torosian.
Ostatecznie pobiera się tylko część komórek białych, wśród których są także komórki krwiotwórcze, a które to tymczasowo przeniosły się ze szpiku do krwiobiegu. W gotowym preparacie przeszczepowym znajduje się nieznaczna domieszka krwinek czerwonych. Większość komórek białych czy krwiotwórczych pozostaje w organizmie dawcy i dalej spełnia swoje funkcje lub wraca do szpiku po zakończonej procedurze.
– podsumowuje dr Tigran Torosian.
Jak zostać dawcą szpiku lub krwi?
Więcej informacji o Fundacji DKMS: www.dkms.pl
***
Misją Fundacji DKMS jest znalezienie dawcy dla każdego pacjenta na świecie potrzebującego przeszczepienia krwiotwórczych komórek macierzystych. Fundacja działa w Polsce od 2008 roku jako Ośrodek Dawców Szpiku w oparciu o decyzję Ministra Zdrowia oraz jako niezależna organizacja pożytku publicznego wpisana do KRS 0000318602. To największy Ośrodek Dawców Szpiku w Polsce, w którym zarejestrowanych jest się ponad 1 800 000 dawców, spośród których 10 000 (kwiecień 2022) oddało swoje krwiotwórcze komórki macierzyste lub szpik pacjentom zarówno w Polsce, jak i na świecie, dając im tym samym drugą szansę na życie. Aby zostać potencjalnym dawcą, wystarczy wejść na stronę www.dkms.pl i zamówić pakiet rejestracyjny do domu.