Szampan, piwo czy nalewka? Co nieletni będą pić przy świątecznym stole i na Sylwestra?

Napoje 0% to dobra alternatywa dla osób dorosłych, które nie chcą, nie mogą lub nie powinny pić alkoholu w danej sytuacji. Widzę jednak poważny problem, kiedy po tego rodzaju produkty, jak piwo 0% sięgają dzieci czy nastolatki. To jest problem natury behawioralnej, na który lata temu zwracała uwagę Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych: dostępność piwa czy wina 0% dla nieletnich to wychowywanie przyszłych konsumentów alkoholowych wersji tych napojów, bo w ten sposób wyrabiamy nawyk ich konsumpcji

- mówi dr Jerzy Gryglewicz, ekspert raportu „Inicjacja alkoholowa dzieci i młodzieży w Polsce – diagnoza problemu, przyczyny i konsekwencje”.

Dawniej mówiono: „czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci”. Skoro od najmłodszych lat oswajamy nieletnich z obecnością alkoholu, pozwalając im udawać dorosłych i wznosić toasty „szampanem” czy pić piwo 0%, to skorupka nasiąka przekonaniem, że picie alkoholu jest elementem codzienności. Dorosłym błędnie wydaje się, że w ten sposób niwelują efekt „zakazanego owocu” i mają większą kontrolę nad zachowaniem dziecka. Tymczasem dzieci uczą się postaw poprzez obserwację zachowań dorosłych - tak działa podstawowy mechanizm społecznego uczenia się. Z punktu widzenia opóźniania wieku inicjacji alkoholowej, napoje typu „piwo 0%” powinny być niedostępne dla niepełnoletnich

– dodaje Karolina Krzysik-Klemanów, psycholog i psychoterapeuta.

Każdy napój alkoholowy, niezależnie od tak jaką ma zawartość alkoholu i jaki ma smak, tak samo wpływa na zdrowie małoletnich, bo zawiera tę samą substancję chemiczną: etanol. Jednak ustawodawca traktuje etanol w piwie w sposób pobłażliwy, zezwalając na jego powszechną reklamę, szeroką dostępność, promocje cenowe, które wprost są zachętą do kupowania i picia więcej. To wszystko w sposób bezpośredni wpływa na to jak społeczeństwo postrzega piwo i jak łatwo jest ono dostępne dla nieletnich.

Opóźnianie wieku inicjacji alkoholowej wśród nieletnich to zadanie z zakresu profilaktyki pierwotnej, do której należy podejść w sposób systemowy i całościowy. Jeden aspekt to edukacja - zarówno dzieci i młodzieży, jak i dorosłych, którzy ewidentnie bagatelizują napoje niskoalkoholowe, jak piwo i nie są świadomi, że etanol w nich zawarty ma negatywny wpływ na małoletnich. Drugi to regulacje w zakresie publicznej reklamy piwa i promocji, również w przypadku takich produktów, jak piwo 0%, które odgrywa istotną rolę jako wprowadzenie do świata napojów alkoholowych. I trzeci aspekt to polityka podatkowa państwa, która ma bezpośredni wpływ na dostępność ekonomiczną napojów alkoholowych, co w przypadku niepełnoletniej młodzieży jest ważnym czynnikiem, bo ich zasoby finansowe są z reguły niewielkie. Nieletni najczęściej sięgają po piwo również dlatego, że jest tanie. Dane Krajowego Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom pokazują, że etanol w piwie jest najtańszy – dwa razy tańszy niż w winie.