Zdrowy kręgosłup to zdrowe dziecko. Niestety, statystyki są alarmujące: według danych Zakładu Ochrony i Promocji Zdrowia Dzieci i Młodzieży Instytutu Matki i Dziecka nawet 90 proc. dzieci cierpi na wady postawy. Za główne przyczyny takiego obrotu sprawy uważa się między innymi: siedzący tryb życia, niską aktywność fizyczną, nieprawidłową pozycję podczas siedzenia (niedostosowane krzesełka i stoliki) oraz codzienne dźwiganie ciężkich książek, zeszytów i przyborów szkolnych. U dzieci, kiedy kształtuje się kręgosłup i jego naturalne krzywizny, źle dobrany plecak lub tornister generuje i nasila zaburzenia postawy. Ekspert Grupy LUX MED, fizjoterapeuta mgr Joanna Zawadzka radzi, czym powinien charakteryzować się prawidłowo dopasowany plecak bądź tornister, by wspierał rozwój właściwej postawy dziecka.
Winny siedzący tryb życia
Są to zazwyczaj schorzenia nabyte, dlatego też można, a wręcz trzeba im zapobiegać. Sama wada postawy nie boli i nie przeszkadza dziecku, natomiast może prowadzić do istotnych problemów zdrowotnych. Korekcja wcześnie wykrytych nieprawidłowości zapewnia szybką poprawę, a nawet cofnięcie zmian. W przeciwnym razie dziecko może zacząć uskarżać się na bóle krzyża, pleców, nóg czy stawów biodrowych. Z czasem wystąpić mogą również problemy z funkcjonowaniem układu oddechowego i krążeniowego oraz długotrwałe, uciążliwe bóle głowy i ogólne pogorszenie samopoczucia – takie sygnały świadczą już o wskazaniu do niezbędnej diagnostyki w kierunku poważnych schorzeń kręgosłupa.
mgr Joanna Zawadzka, fizjoterapeuta Grupy LUX MED
Skolioza – skutek utrwalonej wady postawy
Nie stwierdzono co prawda oficjalnie bezpośredniego wpływu noszenia źle dopasowanego tornistra na rozwój skoliozy, niemniej jednak wady postawy, spowodowane nieprawidłowo dobranym plecakiem, mogą do niej niestety doprowadzić. Skolioza jest jednym z najczęstszych przypadków wad postawy u dzieci i młodzieży. Określana również jako boczne skrzywienie kręgosłupa, jest schorzeniem, polegającym na wielopłaszczyznowym odchyleniu linii kręgosłupa od stanu prawidłowego na całej jego długości lub poszczególnych odcinkach. Odchylenie to występuje w trzech płaszczyznach: czołowej, kiedy kręgosłup wygina się w bok, strzałkowej, kiedy pogłębia się wgięcie lordotyczne lub kyfotyczne oraz poprzecznej, w której następuje rotacja kręgów, mogąca prowadzić do powstawania garbu.
mgr Joanna Zawadzka, fizjoterapeuta Grupy LUX MED
Profilaktyka – odpowiednie dopasowanie to podstawa
Najważniejszy jest rozmiar i waga plecaka lub tornistra – powinny one być dostosowane do dziecka. Odpowiednio dopasowany nie jest za szeroki, nie może wystawać ponad ramiona i powinien się kończyć na linii talii, czyli powyżej pośladków. W przeciwnym razie dziecko mimowolnie będzie przechylało się do przodu, żeby zrównoważyć jego ciężar. Niezwykle ważnym elementem jest także wyprofilowany tył. Odpowiednio usztywniona, przylegająca do pleców i zapewniająca stabilne oparcie ścianka, powinna jednocześnie gwarantować wystarczającą wentylację. Bardzo istotne jest, by szelki miały możliwość regulacji, były miękkie i możliwie szerokie – nie szersze jednak niż ramiona dziecka. Na pewno nie powinny się wpijać ani powodować dyskomfortu. Idealnie, jeśli plecak wyposażony jest w szelki spinające się na klatce piersiowej lub dodatkowy pas biodrowy lub– takie elementy odciążają plecy, barki i kręgosłup, dzięki czemu dziecko nie garbi się i trzyma prawidłową postawę. Elementem, na który warto również zwrócić uwagę, jest odpowiednia ilość kieszonek. Równomierne umiejscowienie książek, zeszytów i przyborów szkolnych zapewni odpowiednie rozłożenie ciężaru w plecaku. Dziecko powinno też mieć nawyk noszenia plecaka na obu ramionach, co dodatkowo zapobiega skrzywieniom kręgosłupa.
mgr Joanna Zawadzka, fizjoterapeuta Grupy LUX MED